Alternatywy dla dwutlenku tytanu: równoważenie potrzeb przemysłu i konsumentów z poszanowaniem przepisów w zmieniającym się krajobrazie prawnym

Kategoria: Surowce
5 min. czytania

W zleconym przez firmę Lonza badaniu konsumenckim z 2020 r. ustalono, że prawie 9 na 10 (88%) europejskich konsumentów suplementów diety* wskazywało „niekwestionowane bezpieczeństwo” jako jeden z trzech najważniejszych warunków zakupu tego rodzaju produktów, obok ich ceny oraz istnienia naukowych dowodów ich skuteczności. (Niemcy 87%, Dania 77%, Polska 91%, Francja 90%, Włochy 92%, Wielka Brytania 89%)[3]. Co więcej, ponad trzy czwarte (78%) europejskich konsumentów suplementów
diety* wskazało, że pochodzenie z naturalnych źródeł znajduje się dla nich wśród 10 najważniejszych cech takich produktów, wpływających na decyzję o ich zakupie.

W związku z szybkim rozwojem rynku i dalszym wzrostem oczekiwań wymogi prawne są poddawane ponownej analizie, a to, co jeszcze pięć lat temu było uznawane za „bezpieczne” i „dopuszczalne”, jest powtórnie oceniane przez agencje regulacyjne. Producenci i właściciele marek muszą stale równoważyć potrzebę solidnego i skutecznego rozwiązania uzupełniającego dietę, które spełnia nie tylko najnowsze wymogi prawne, ale także wymagania konsumentów dotyczące bezpieczeństwa produktów, uwzględniając zróżnicowane kryteria, od łatwości połykania, poprzez wygodę stosowania i wygląd, po zgodność z wymaganiami dietetycznymi lub wymogami na tle wyznaniowym.

Zmieniające się przepisy

Zmiany w przepisach mają moc kształtowania dyskusji o każdej kategorii składników produktu, w tym na przykład o barwnikach spożywczych. Zharmonizowane ustawodawstwo UE dopuszcza stosowanie w suplementach diety pewnych dozwolonych barwników, określanych jako dodatki do żywności. Jeden z tradycyjnych dodatków do żywności, jakim jest dwutlenek tytanu (E 171) (TiO2), jest wykorzystywany jako barwnik w celu uzyskania atrakcyjnego wyglądu kapsułki. Dwutlenek tytanu jest nieprzezroczystym białym pigmentem, którego stosowanie w charakterze dodatku do żywności dozwolone jest od ponad 40 lat. Przeprowadzone niedawno badania zrodziły wątpliwości dotyczące bezpieczeństwa dwutlenku tytanu i jego wpływu na ludzkie zdrowie, co wynika z obecności nanocząstek, które mogą potencjalnie uszkadzać komórki[1]. Chociaż dowody dotyczące spożywanego doustnie dwutlenku tytanu klasy spożywczej nie są jeszcze rozstrzygające i pojawiły się sprzeczne informacje[2], ustalenia te niewątpliwie wywołały publiczną debatę, w wyniku której zaczęto baczniej przyglądać się temu związkowi. W maju Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) opublikował uaktualnioną opinię w sprawie bezpieczeństwa dwutlenku tytanu, uwzględniając najnowsze dane, w tym nowe badania toksykologiczne. Obecnie Komisja Europejska i państwa członkowskie UE mają obowiązek dokonania przeglądu tych ustaleń, jednak już wyraziły zamiar przekształcenia tej opinii w obowiązujące przepisy prawne, co doprowadzi do zakazu stosowania TiO2. Jeszcze przed publikacją sprawozdania EFSA Francja zawiesiła możliwość stosowania TiO2 jako dodatku do żywności począwszy od 1 stycznia 2020 r.

Proces opracowywania rozwiązań alternatywnych względem TiO2 koncentruje się przede wszystkim na uzyskaniu efektu kryjącego zawartość poprzez wytworzenie kapsułek nieprzezroczystych, a dodatkowo na zapewnieniu składnikom wrażliwym pewnego stopnia ochrony przed światłem. Uzyskanie tych cech powinno również iść w parze z wymogami konsumentów, którzy chcą kupować produkty o czystym składzie. Innym przykładem jest stosowanie żywności barwiącej, dla uzyskania żywego koloru kapsułki, zamiast bardziej tradycyjnych, syntetycznych lub chemicznie przetworzonych barwników naturalnych (tzw. „E”). Firma Lonza niedawno poszerzyła linię barwionych żywnością barwiącą kapsułek HPMC Vcaps® Plus o dwa dodatkowe kolory, oferując teraz pełną paletę barw od żółci, poprzez czerwień, błękit, zieleń i brąz, po fiolet.

Podczas gdy w całej Europie nadal trwa ocenianie ostatecznych wymogów regulacyjnych dotyczących stosowania TiO2, wielu producentów rozważa obecnie odpowiednie przeformułowanie swoich produktów. Dla wielu marek suplementów, których właściciele potrzebują kapsułek innych niż przezroczyste, trwają gorączkowe poszukiwania alternatyw kolorystycznych, jednakże Lonza opracowała już listę kolorów bez dwutlenku tytanu zarówno w kapsułkach żelatynowych jak i w celulozowych. Firma planuje, aby niektóre z tych kapsułek znalazły się na stałym stanie magazynowym, który pozwoli dostarczać je zarówno w krótkim czasie, jak i minimalnych ilościach.

Ocena wartości alternatyw dla dwutlenku tytanu

Dwutlenek tytanu jest środkiem matującym, mającym z punktu widzenia wytwórców wiele zalet. Nieprzezroczystość, którą udaje się przy jego pomocy uzyskać, zapewnia skuteczne krycie wypełnienia kapsułki i ochronę składników przed degradacją na skutek działania światła, a charakterystyczna, intensywna biel pozwala właścicielom marki uzyskać unikalną jednorodność wyglądu. Alternatywny środek matujący musi mieć taką samą funkcjonalność, a jednocześnie nie wpływać na stabilność i wytrzymałość kapsułki. W związku z tym znalezienie realnej alternatywy jest dla przemysłu wyzwaniem, ponieważ może ona znacząco wpływać na proces produkcji i okres przydatności kapsułek.[1]

W poszukiwaniu alternatywnego środka matującego oceniono skuteczność działania wielu różnych substancji. Większość z nich nie nadaje się z uwagi na niedociągnięcia w takim czy innym istotnym aspekcie, jednak istnieje pewna substancja pozwalająca uzyskać półprzezroczystą biel na potrzeby krycia zawartości kapsułki. Mowa o barwniku spożywczym, węglanie wapnia (E 170). Aby dokładniej zbadać skuteczność węglanu wapnia, firma Lonza dokładnie przetestowała ponad 30 składników w poszukiwaniu alternatywnego środka matującego, który oferuje najwięcej korzyści zarówno producentom, jak i konsumentom. Właśnie dzięki procesowi testowania, w którym priorytetem zawsze była potrzeba uzyskania zgodnego z przepisami, wysokowydajnego rozwiązania, w kapsułkach HPMC Capsugel® Vcaps® Plus White Opal® zastosowano węglan wapnia o jakości spożywczej, starannie dobrany w oparciu o wielkość cząstek, ich rozkład i kształt. Wybrany środek półmatujący jest stosowany w połączeniu z technologią żelowania termicznego, wykorzystywaną w gamie kapsułek HPMC Capsugel® Vcaps® Plus, co pozwala na uzyskanie profi lu rozpuszczania zbliżonego do żelatyny, a jednocześnie zapewnia ochronę przed światłem, nieprzezroczystość i wyróżnienie marki dzięki naturalnemu wyglądowi. Należy pamiętać, że nie rekomendujemy stosowania węglanu wapnia w przypadku kapsułek żelatynowych ze względu na ryzyko przesuszenia i w efekcie kruszenia się kapsułek w gotowych produktach.

Zróżnicowane wymagania, rozwiązania zgodne z prawem

Potrzeby konsumentów stają się coraz bardziej złożone i szczegółowe. Podobnie jest z potrzebami wytwórców suplementów diety, którzy muszą znaleźć rozwiązania dla zrównoważenia wielu różnych aspektów. Faktycznie, obecne przepisy branżowe mają nie tylko istotne znaczenie dla usprawnienia procesów produkcji i ochrony rozwoju produktów, ale także odgrywają coraz większą rolę w kształtowaniu innowacji i wpływaniu na nie. To z kolei stwarza potrzebę stosowania takich postaci dawkowania, które umożliwiają właścicielom marek pozostanie w zgodności z odpowiednimi normami.

Bibliografia

1. S. Bettini et al., Food-grade TiO2 impairs intestinal and systemic immune homeostasis, initiates preneoplastic lesions and promotes aberrant crypt development in the rat colon (2017) https://www.nature.com/articles/srep40373
2. L. Blevins et al., Evaluation of immunologic and intestinal effects in rats administered an E 171-containing diet, a food grade titanium dioxide (TiO2) (2019) https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0278691519305836
3. NMI SORD 2020, Konsumenci suplementów diety w Niemczech, Polsce, Danii, Francji, Wielkiej Brytanii i we Włoszech, baza: 1000 konsumentów w każdym państwie.

Więcej informacji można znaleźć na stronie: www.capsugel.com

White Opal® jest zarejestrowanym znakiem towarowym na terenie UE.


Określenie *europejscy konsumenci suplementów diety*
odpowiada przeciętnym konsumentom suplementów w Niemczech,
Francji, Polsce, Danii, Włoszech i Wielkiej Brytanii.

Michał Garliński
Territory Sales Manager,
Lonza Capsules and Health Ingredients,
michal.garlinski@lonza.com

Artykuł został opublikowany w kwartalniku "Świat Przemysłu Farmaceutycznego" 3/2021